Ceza

Ceza Avukatı Nedir? Ceza Davası Ve Özellikleri Nelerdir?

Ceza Avukatı Nedir? Ceza Davası Ve Özellikleri

Ceza avukatının işlevi ve ceza davasının özellikleri Türk Ceza Kanunu kapsamında açıklanmalıdır. Türkiye’de uzmanlaşma zorunluluğu olmadığı için aslında tüm avukatlar ceza avukatı olarak görev yapabilmektedir. Ceza avukatı olarak bahsedilen avukatlar ise bu alanda kendini geliştirmiş avukatlardır. Ceza avukatı, suç teşkil eden fiilin işlenmesinden sonra başlatılan soruşturma ve iddianamenin kabulüyle başlayan kovuşturma aşamalarında suç şüphesi altında bulunan kimselere hukuki yardım sağlayan kimsedir. Ceza davalarının bu kadar önemli olmasının sebebi suç işleyen kişilerin yargılama sonunda hürriyetlerinin kısıtlanma ve ekonomik olarak zarara uğrama ihtimallerinin bulunmasıdır.

Ceza avukatı ve ceza davası

Ceza Avukatı Hangi Davalara Bakar?

Ceza avukatlarının baktığı davalar, Türk Ceza Kanununda ve özel kanunlarda suç olarak düzenlenen fiillerin işlenmesi sonucu açılan davalardır. Ceza davalarında aslında avukat değil mağdur – müşteki – suçtan zarar gören – katılan vekili ve sanığın hukuki yararını koruyan müdafii vardır. Ceza davalarında hukuk davalarından farklı olarak iddia makamında Cumhuriyet Savcısı bulunmaktadır. Hukuk davalarında ise istisnalar dışında Cumhuriyet Savcısı görev yapmamaktadır.

Ceza Davası Nedir? Ceza Davası Nasıl Açılır?

Ceza davaları ve davanın açılma şekli, suçun şikâyete bağlı bir suç olup olmamasına göre farklılık göstermektedir. Suçun şikâyete bağlı bir suç olması halinde suçun mağduru kolluk, Cumhuriyet Başsavcılığına ya da kanunda belirlenen makamlara suç şüphesiyle başvurmaktadır yani şikâyet etmektedir. Yapılan bu başvurunun ardından Cumhuriyet Savcısı soruşturma aşamasını başlatacaktır. Bu aşamada şüpheli hakkında şüphelinin lehine ve aleyhine olan deliller toplanmaktadır. Daha sonra suçun işlendiği konusunda yeterli şüpheye ulaşıldığında iddianame düzenlenmektedir. İddianame düzenlendikten sonra mahkeme iddianamenin eksik olduğunu düşünüyorsa iddianameyi 15 gün içerisinde iade edebilir. 15 gün içerisinden iade edilmeyen iddianame kabul edilmiş sayılır. Cumhuriyet Savcısının yeterli şüpheye ulaşmadığı durumlarda kovuşturmaya yer olmadığı kararı da vermektedir. Kovuşturmaya yer olmadığına dair karar soruşturmanın taraflarına tebliğ edilir. Tebliğden itibaren 15 gün içerisinde bu karara karşı Sulh Ceza Hakimliğine itiraz kanun yolu kullanılabilir. Sulh Ceza Hakimliğinin verdiği karar kesindir. Savcılıkça düzenlenen iddianamenin kabul edilmesiyle kovuşturma süreci başlayacaktır. Ceza davası bu süreçte bulunmaktadır.

Suçun şikayete bağlı bir suç olmaması durumunda ise Cumhuriyet Savcısı fiili veya faili öğrendiği andan itibaren soruşturma yapmaya başlayabilmektedir. Suçun hukuken korunan yöntemlerle öğrenilmesi soruşturma açılması için yeterlidir. Daha sonraki aşamalarda ise suçun şikayete bağlı olup olmaması aşamaları etkilememektedir. Yani soruşturmaya şikayete bağlı suçlardaki dava aşamaları gibi devam edilmektedir.

Ceza Avukatının Dosyayı İncelemesi İçin Vekaletname Gerekir Mi?

Ceza dosyası incelemesi için vekaletname soruşturma veya kovuşturma aşamasında gerekli değildir. Yani hakkında suç işlediği yönünde yeterli şüpheye ulaşılmış kişinin haklarının korunmasına yardım edecek avukatın vekâletnameye ihtiyacı yoktur. Ancak soruşturma evresinde soruşturma dosyasında gizlilik kararının bulunması durumunda avukatın dosya incelemesi de kısıtlanabilir. Yalnızca dosyanın nüshasının alınmasında vekâletnameye ihtiyaç duyulmaktadır. Bu düzenleme de yine hakkında suç işlendiği konusunda yeterli şüpheye ulaşılmış kişinin yararınadır. Çünkü suç işlediği kesinleşmemiş birinin lekelenmeme hakkı gözetilmektedir.

Asliye Ceza ve Ağır Ceza Mahkemeleri Ne Anlama Gelir?

Asliye Ceza ve Ağır Ceza Mahkemeleri, birinci derece yargılamada görevli mahkemelerdir. Ancak bu mahkemelerde farklı davalara bakılmaktadır. Asliye ceza mahkemesi genel görevli mahkemedir. Diğer ceza mahkemelerinin görev alanına girmeyen davalar asliye ceza mahkemesinde görülür. Bu noktada açıklanması gereken bir diğer husus ise Sulh Ceza Hakimliğidir. Bir suçun işlendiği konusunda henüz yeterli şüpheye ulaşılamayan durumlarda hakimin bir karar vermesi gerekiyor ise bu kararı Sulh Ceza Hakimliği vermektedir. Sulh Ceza Hakimliğinin verebileceği kararlar ise şu şekildedir:

  • Gözlem altına alma kararı
  • Soruşturma aşamasında iç beden muayenesi ve vücuttan doku alma kararı
  • Soruştura aşamasında moleküler inceleme kararı
  • Soruşturma aşamasında el koyma kararı
  • Soruşturma aşamasında yakalama kararına itiraz
  • Soruşturma aşamasında gözaltına alma kararına
  • Soruşturma aşamasında tutuklama kararı ve tutuklamaya itirazın incelenmesi
  • Soruşturma aşamasında adli arama kararı
  • Adli kontrol kararı
  • Soruşturma dosyası ile ilgili yayın yasağı kararı
  • Diğer kanunlarda Sulh Ceza Hakiminin görevlendirildiği konularda da yine karar almak zorundadır.

Ağır Ceza Suçları Nelerdir?

Ağır ceza davasına konu olan suçlar kanunda Ağır Ceza Mahkemesinin görevlendirildiği suçlardır.

Ağır Ceza Mahkemesinde bakılacak suçlar ise şu şekildedir:

  • Nitelikli dolandırıcılık
  • Hileli iflas suçları
  • Yağma
  • İrtikap
  • Resmi belgede sahtecilik
  • Devletin birliğini ve ülke bütününü bozmak
  • Düşmanla işbirliği yapmak
  • Devlete karşı savaşa tahrik
  • Temel milli yararlara karşı faaliyette bulunmak için yarar sağlama
  • Yabancı devlet aleyhine asker toplamak
  • Askeri tesisleri tahrip ve düşman askeri hareketleri yararına anlaşma
  • Düşman devlete maddi ve mali yardım
  • Anayasayı ihlal
  • Cumhurbaşkanına suikast ve fiili saldırı
  • Yasama organına karşı suç
  • Hükümete karşı suç
  • C. hükümetine karşı silahlı isyan
  • Silahlı örgüt
  • Silah sağlama
  • Suç için anlaşma
  • Askeri komutanlıkların gaspı
  • Yabancı hizmetine asker yazma, yazılma
  • Savaş zamanında emirlere uymama
  • Savaş zamanında yükümlülüklere aykırılık
  • Savaşta yalan haber yayma
  • Devletin güvenliğine ilişkin belgelere yönelik suçlar
  • Devletin güvenliğine ilişkin bilgileri temin etme
  • Siyasal veya askeri casusluk
  • Devletin güvenliğine ve siyasal yararlarına ilişkin bilgileri açıklama
  • Gizli kalması gereken bilgileri açıklama
  • Uluslararası casusluk
  • Devlet sırlarından yararlanma, devlet hizmetlerinde sadakatsizlik
  • Yasaklanan bilgileri temin
  • Yasaklanan bilgilerin casusluk maksadı ile temini
  • Yasaklanan bilgileri siyasal veya askeri casusluk maksadı ile açıklama
  • Taksir sonucu casusluk fiillerinin işlenmesi
  • Devlet güvenliği ile ilgili belgeleri elinde bulundurma suçları
  • Ağırlaştırılmış müebbet, müebbet hapis ve 10 yıldan fazla hapis cezası gerektiren suçlar

Asliye Ceza Suçları Nelerdir?

Asliye Ceza Mahkemesinin görev alanı diğer kanunlarda özel olarak yetkilendirilmiş bir mahkeme olmayan tüm davalardır. Yani Asliye Ceza Mahkemesi genel görevli mahkemedir. Kanun maddesinde davaya bakacak mahkeme belirtilmediyse görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir. Asliye Ceza Mahkemeleri 10 yıl veya daha az hapis cezası gerektiren dava ve işlere bakmakla görevlidir.

Şüpheli Hangi Aşamaya Kadar Şüphelidir?

Şüphelinin şüpheli olarak kaldığı son aşama Cumhuriyet Savcısının yeteli şüpheye ulaşarak iddianame düzenlediği ve iddianamenin mahkeme tarafından kabul edildiği aşamadır. Yani suç şüphesi altında bulunan kişi soruşturma aşamasında şüpheli sıfatı ile anılmaktadır. Şüpheli olmak suçun işlendiği anlamına gelmemektedir. Suçun işlenip işlenmediği mahkemenin hükmü açıklaması ve kanun yollarının tüketilmesi ile kesinleşmektedir.

Şüpheli Hangi Aşamadan Sonra Sanık Olur?

Şüphelinin sanık sıfatını kazandığı aşama ise Cumhuriyet Savcısının düzenlediği iddianamenin mahkeme tarafında kabul edilmesi aşamasıdır. Yani şüpheli kovuşturma aşamasında sanık olarak nitelendirilmektedir. Duruşma aşamasında sanık olarak nitelendirilen bir kişinin suç işlediği kesin değildir. Sadece yeterli şüpheye ulaşılmış ve sanık hakkında kovuşturma yapma kararı alınmıştır. Sanığın suçunun sabit olması için mahkemenin bu yönde karar vermiş olması ve kanun yolları incelemesinden geçerek bu kararın kesinleşmiş olması gerekmektedir.

Ceza Davalarında Avukat Tutmak Zorunlu Mudur?

Ceza davalarında avukatla temsil edilmek sadece suçun işlenmiş olması halinde cezası 5 yıldan fazla olacak sanıklar ve 18 yaşından küçük kimseler için zorunlu olarak öngörülmüştür. Bu durumda devlet tarafından sistemden kişilere zorunlu müdafii atanır. Bu istisnalar dışında Türk hukukunda avukat ile temsil zorunlu değildir. Ancak hukuk sisteminin karmaşıklığı ve bu sistemde uzmanlaşmış kimselerden hukuki yardım almak hakların korunmasını isteyen kimselerin daha yararına olmaktadır. Ceza avukatı da kişinin hürriyetinin kısıtlanma ihtimalinin olması ya da suç teşkil eden fiilin mağduru kişinin haklarının en üst seviyede korunması için bu konuda uzmanlaşmış kimselerdir. Hukuk sistemimizde kabul edilmiş olan savunma hakkının kutsallığı ilkesinin önemi her hukuk alanında kendini belli etse de en çok ceza davalarında karşımıza çıkmaktadır.


Daha detaylı bilgi almak için, Bilgiç Hukuk Bürosu ile iletişim kurabilirsiniz.

0553 351 62 23

Avukat Ezgi Merve SAPMAZ

BİLGİÇ HUKUK BÜROSU


 

Av. Ezgi Merve Sapmaz

Avukat Ezgi Merve SAPMAZ, Bilgiç Hukuk Bürosu kurucusudur. Bilgiç Hukuk Bürosu Silivri'de ceza hukuku ve aile hukuku alanlarında çalışmaktadır. Bu sebeple Silivri Ceza Avukatı veya Silivri Boşanma Avukatı olarak tanınmaktadır.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir